Η διαδικασία συμπλήρωσης του μηχανογραφικού δελτίου είναι σύνθετη και πολυπαραγοντική. Περιλαμβάνει πολλούς “παρανομαστές” που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Ο σημαντικότερος, ωστόσο, είναι η επιθυμία του άμεσα ενδιαφερόμενου:
Τι είναι αυτό που θέλει; Ποιες σπουδές τον ελκύουν; Ποια είναι τα ενδιαφέροντά του; Πόσο καλά έχει ερευνήσει το πρόγραμμα σπουδών και κατά πόσο έχει κατανοήσει τις επαγγελματικές προοπτικές και τα δικαιώματα που προκύπτουν από αυτό;
Σε δεύτερο χρόνο, ο υποψήφιος δεν είναι μόνος του. Συνοδεύεται συνειδητά ή ασυνείδητα από ένα ολόκληρο σύστημα υποστήριξης, την οικογένειά του.
Σε αρκετές περιπτώσεις, η οικογένεια βρίσκεται εκεί για να στηρίξει, να ενθαρρύνει, να καθησυχάσει τον μαθητή από τις αγωνίες του και να χαρεί μαζί του την επιτυχία.
Σε άλλες περιπτώσεις, όμως, προβάλλει αντιστάσεις, εκφράζει τη δική της γνώμη ή ακόμα και τις δικές της επιθυμίες. Σε κάθε περίπτωση, είναι παρών εκείνος ο κοινός, σιωπηλός πόθος των γονιών: να πάει το παιδί κάπου που να έχει μέλλον. Να κάνει το καλύτερο που μπορεί. Να μη “κακοπέσει”.
Και εδώ ξεγυμνώνεται μια χρόνια παθογένεια, η αδιαφορία του ελληνικού κράτους για την Παιδεία.
Από το γεγονός ότι θεωρεί “λογικό” μια οικογένεια να πληρώνει υπέρογκα ποσά σε φροντιστήρια για να μπορέσει το παιδί της να εισαχθεί στο πανεπιστήμιο και έπειτα να χρειάζεται να συντηρεί δύο ή και τρία σπίτια με έναν ή το πολύ δύο μισθούς.
Αποτέλεσμα; Μαθητές που θα μπορούσαν να διεκδικήσουν τις πρώτες τους επιλογές, να αναδείξουν τις πραγματικές τους δυνατότητες, επιλέγουν κάτι λιγότερο επιθυμητό λόγω των οικονομικών δυσκολιών. Για να μπορέσουν απλώς να τα βγάλουν πέρα.
Δεν μπορούμε να ζητάμε από τους νέους να κάνουν όνειρα όταν το περιβάλλον τους τούς περιορίζει. Δεν γίνεται να μιλάμε για “ισότητα στην εκπαίδευση” όταν οι ευκαιρίες καθορίζονται από τον ταχυδρομικό τους κώδικα και το οικογενειακό τους εισόδημα. Το μηχανογραφικό δελτίο δεν πρέπει να είναι ένας κατάλογος συμβιβασμών, αλλά ένας χάρτης προς την προσωπική και επαγγελματική ολοκλήρωση. Αν θέλουμε πραγματικά μια κοινωνία με αξιοκρατία, κινητικότητα και προοπτική, πρέπει να δώσουμε στους μαθητές τα εφόδια να επιλέγουν με βάση τα όνειρά τους και όχι με βάση τους περιορισμούς τους.
Το κράτος οφείλει, επιτέλους, να μεριμνήσει για τους μελλοντικούς επιστήμονες της χώρας.
Να δημιουργήσει ουσιαστικές υποδομές για δωρεάν σίτιση και στέγαση, να προσφέρει υποτροφίες, αξιοπρεπείς και ασφαλείς χώρους μάθησης και ζωής.
Γιατί η επένδυση στους νέους δεν είναι πολυτέλεια. Είναι εθνική ανάγκη.
